به سوی برنامه ریزی در عصر جدید؛ مطالعه تطبیقی برنامه ریزی شهری و منطقه ای با آینده پژوهی

نویسندگان

  • سعید خزایی دکترای آینده پژوهی ، استاد دانشگاه تهران، تهران، ایران
  • محمود محمدی دکترای شهرسازی ، دانشیار دانشگاه هنر اصفهان، اصفهان ، ایران
چکیده مقاله:

جهان معاصر در آستانه ی تحولات و دگرگونی های شگرف و بی بدیلی است. سونامی های تغییر، تمامی آموزه های کهن و نظریه پردازی های خردمندانه فلسفی را به چالش می خوانند. ظهور ناپیوستگی‌های شگفتی‌ساز در عصر اطلاعات و افزایش شدید عدم قطعیت‌ها در حوزه‌های مختلف، برنامه‌ریزی برای سامانه های پیچیده شهری را با دشواری های فراوانی همراه کرده است. به دیگر سو تحولات تهیه و اجرای طرح‌های توسعه شهری به خصوص در نیم قرن گذشته نشان می‌دهد به رغم تهیه و اجرای هزاران طرح توسعه شهری، چه از منظر فرایند و چه از دریچه ی نتیجه، مداخلات ما در شهر و منطقه ایرانی اخیر فرجامی روشن نداشته است. از این رو تغییر نگرش در فرایند و تحول در ابزارهای برنامه‌ریزی، با استفاده از رویکردهای نوین امری ضروری است. بدین منظور تحقیق حاضر، به تطبیق و برهم نهاد پارادایم های برنامه ریزی شهری رایج و آینده پژوهی پرداخته و چگونگی گذار از رویکردهای «اکتشافی» به «هنجاری» و از «آینده های قطعی» به «چندگانگی و آینده‌های بدیل» را تبیین نموده است. از آن ره با استنتاج از نتایج چنین مطالعات تطبیقی، بایستی طرح های توسعه شهری، از مفاهیم پیش‌بینی و کشف آینده عبور کرده و به حوزه آینده‌پژوهی و آینده نگاری که رسالتش، نگاشت و معماری آینده است، دست یازند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه برنامه ریزی منطقه ای در ایران

اصولاً قبل از هر چیزی باید به این نکته اشاره نمود که برنامه ریزی منطقه ­ای در پرتو نظریه­های توسعه منطقه­ ای صورت می­ گیرد و چون این نظریه ­ها نشأت گرفته از مفاهیم توسعه به طور کلی و توسعه منطقه ­ای به صورت مشخص است، لذا قبل از پرداختن به برنامه ریزی منطقه ­ای، لازم است تا مفاهیم توسعه و نقش آن در شکل­ گیری برنامه­ ریزی منطقه ای را مورد بررسی قرار دهیم.

متن کامل

نهاد برنامه ریزی توسعه شهری تهران : گذشته، حال و آینده

اصولاً انجام هیچ کاری بدون برنامه‌ریزی، به درستی صورت نمی‌پذیرد. مدیریت کلان‌شهر تهران به عنوان پایتخت کشور بزرگی چون ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست و نیازمند برنامه‌ای هوشمند و کاراست. مدیریت توسعه شهر به عنوان زیرمجموعه‌ای از مدیریت کلان‌شهر تهران نیازمند چنین برنامه‌ای است، چرا که از یک‌سو عوامل و نیروهای گوناگونی بر آن تأثیرگذارند و از سوی دیگر، نیروهای مختلفی نیز از آن شکل گرفته و یا تأ...

متن کامل

برنامه ریزی آینده ایران با برندسازی ملی

به منظور برنامه ریزی آینده، آگاهی از نگرش ها، برداشتها و شناسایی عوامل و ابعاد مختلفی که بر برند ملی یک کشور تاثیر دارند از سوی هر متخصص و سازمانی که خواهان ایجاد، بهره برداری، حفظ و توسعه یک برندملی است ضروری می باشد. از این رو مطالعه حاضر به دنبال یافتن عوامل اثرگذار در برندسازی ملی به نحوی است که متغیرهای مختص کشور ایران را شناسایی کرده و به منظور برنامه ریزی آینده برند ملی بتواند نقشه راه م...

متن کامل

آینده پژوهی و سناریونگاری برای برنامه ریزی توسعه محله ای بر پایه تحلیل سیستمی با مطالعه محله سنگلج تهران

از آنجایی که جامعه شهری، سیستمی پویا، پیچیده و با عدم قطعیت های زیادی است، نمی توان انتظار داشت با رویکردی صرفا عقلائی و بر پایه فرایندهای خطی برای آن برنامه ریزی نمود. این پژوهش با تحلیل سیستمی و با تاکید بر ضرورت شناسائی عوامل موثر بر راهبرد سیستمی، در پی استخراج ساختارهای شکل دهنده سیستم ها برای برنامه ریزی توسعه در سطح محله ای است. از نظر ماهیت، پژوهشی شناختی است و داده های مورد نیاز پژوهش ...

متن کامل

بررسی و امکان سنجی جایگزینی الگوی برنامه ریزی ساختاری- راهبردی باالگوی برنامه ریزی جامع شهری در ایران: مطالعه ای تطبیقی- مقایسه ای

الگوی برنامه ریزی جامع که پایه های نظری و تئوریک آن بر اساس نظریات پاتریک گدس 1 و ابرکرامبی 2 در اوایل قرن بیستم بنا نهاده شده است، پس از جنگ جهانی دوم و در پی نیاز به گسترش بی رویه و نیز بازسازی ویرانی شهرهای پس از جنگ مطرح شد. اما، از همان اوایل به دلیل مبنای فلسفی ثابت، انعطاف ناپذیری و عدم شفافیت در نظر و گرایش بیش از حد به اندیشۀ هندسی و کالبدی و عدم توجه به مسائل اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 9  شماره 3

صفحات  665- 683

تاریخ انتشار 2019-08-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023